عقل و قلمرو آن در شناخت حقایق از دیدگاه ملاصدرا و تطبیق آن با قرآن کریم
نویسندگان
چکیده مقاله:
عقل یکی از ابزارهای بسیار مهم شناخت است از آنجا که فیلسوف ،عالم علوم تجربی، عالم علوم انسانی وعلوم دینی وهمه شاخه های علوم وحتی مردم عادی با عقل سروکار دارند، لذا شناخت خود عقل که به چه معناست، داده های آن از کجا تأمین می شوند ، و حدود و قلمرو آن تا کجاست ؟ و نیز رفع ابهامهایی که در این ارتباط وجود دارد، یکی از نیازهای اساسی و مهم است. به همین دلیل این موضوع که در قرآن کریم مورد توجه بوده و در فلسفه صدرالمتألهین نیز جایگاه بلندی دارد مورد بررسی این پژوهش قرار گرفته است. این نوشتار در صدد است ازسویی ثابت کند که در قرآن عقل به معنای فهم است و دادههای آن از حس و فراحس دریافت میشود و از سوی دیگر احاطه و محدوده شناخت و توانایی عقل را از دیدگاه قرآن معین میکند و همچنین با بررسی مفهوم عقل و نقش آن در شناخت حقایق و محدوده آن در فلسفه صدرالمتألهین، مشخص میگردد که در این موضوع، دیدگاه وی به مفهوم قرآنی عقل نزدیک است. کلید واژه ها: قرآن کریم ، صدرالمتألهین ، عقل ، فهم ، شناخت ، حس ، فرا حس.
منابع مشابه
قلمرو شناخت عقل نظری و محدودیتهای آن ازنظر دکارت و ملاصدرا
مقایسهی قلمروی شناخت عقل نظری و محدودیتهای آن در سه بخش، صورت گرفته است. اول، ثابت و ازلیبودن یا مخلوق و مجعولبودن اصول و احکام عقلی که بهنظر ملاصدرا، اصول عقلی فینفسه ثابت و ازلی هستند، اما ازنظر دکارت، این اصول، مخلوق و تحتارادهی خداوند هستند. دوم، محدودیت عقل در شناخت خداوند که ازنظر ملاصدرا، درک مفهومی عقلی و مابهازائی از خداوند نمیتوان داشت. وی راه حقیقی شناخت خداوند را شهود می...
متن کاملعقل و محدویت قلمرو آن در آثار ملاصدرا
یکی از مباحث مهم در تاریخ کلام و فلسفه در فرهنگ اسلامیو غرب این بوده که آیا عقل قادر به پاسخگویی به تمام مسائل و معارف بشری است یا نه؟ ملاصدرا میراثدار حکمت مشاء و اشراق، و عرفان اسلامی، و بنیانگذار حکمت متعالیه عقل را سلاح قدرتمندی برای باز کردن گرههای بسیاری از مجهولات معرفت بشری و الهی میداند. اما از محددیت آن نیز غافل نبوده است. هر چند بیشتر محققان بر این باورند که ملاصدرا عقل و ای...
متن کاملتحلیل اجتماعی بحرانهای اقتصادی از دیدگاه مقریزی و تطبیق آن با آیات قرآن کریم
جامعه شناسی تاریخی همواره شاه راهی برای کشف قانونمندیهای اجتماعی بوده که خدمات کاربردی مهمی را در اختیار جامعه قرار میدهد. بررسیهای اقتصادی نیز، دانشی اجتماعی است که یکی از موضوعهای محوری آن، بحرانهای اقتصادی است که گاهی از آن به تحولات اقتصادی نیز تعبیر میشود. از جمله آثاری که با اهتمام دکتر جمال الدین الشیال در سال 1358 قمری منتشر شده، چاپ کتابی تألیف تقی الدین احمد بن علی مقریزی مورخ ...
متن کاملقلمرو عقل وقلب در شناخت حق تعالی از دیدگاه ملاصدرا
عقل و قلب به مثابه دو نمونه از ابزارهای شناخت خداوند متعال ، جایگاه رفیعی بین فلاسفه و عرفا دارند. برخی قائل به تعطیل عقل اند و برخی برای شناخت عقلی ارزشی قائل نیستندو فقط به معرفت قلبی و شهودی بسنده می کنند. ملاصدرا هم به معرفت عقلی اهمیت می دهد و آن را ممکن می داند و هم به معرفت قلبی و شهودی . ایشان هرچند معرفت حقیقی را معرفت قلبی می داند ولی معرفت عقلی را به عنوان مقدمه، لازم می داند و کسانی...
15 صفحه اولقلمرو شناخت عقل نظری و محدودیت های آن ازنظر دکارت و ملاصدرا
مقایسه ی قلمروی شناخت عقل نظری و محدودیت های آن در سه بخش، صورت گرفته است. اول، ثابت و ازلی بودن یا مخلوق و مجعول بودن اصول و احکام عقلی که به نظر ملاصدرا، اصول عقلی فی نفسه ثابت و ازلی هستند، اما ازنظر دکارت، این اصول، مخلوق و تحت اراده ی خداوند هستند. دوم، محدودیت عقل در شناخت خداوند که ازنظر ملاصدرا، درک مفهومی عقلی و مابه ازائی از خداوند نمی توان داشت. وی راه حقیقی شناخت خداوند را شهود می د...
متن کاملعقل و محدویت قلمرو آن در آثار ملاصدرا
یکی از مباحث مهم در تاریخ کلام و فلسفه در فرهنگ اسلامی و غرب این بوده که آیا عقل قادر به پاسخگویی به تمام مسائل و معارف بشری است یا نه؟ ملاصدرا میراث دار حکمت مشاء و اشراق، و عرفان اسلامی، و بنیانگذار حکمت متعالیه عقل را سلاح قدرتمندی برای باز کردن گره های بسیاری از مجهولات معرفت بشری و الهی می داند. اما از محددیت آن نیز غافل نبوده است. هر چند بیشتر محققان بر این باورند که ملا صدرا عقل و ایما...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 18
صفحات 29- 50
تاریخ انتشار 2018-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023